pracht en praal! barokke vorstelijke kamers met gigantische kroonluchters, verhalen over koningen en koninginnen, prinsen en prinsessen, koninklijk servies, koninklijke sieraden, het spreekt allemaal tot de verbeelding.

in de duitse stad fulda is dit allemaal te zien tijdens de zomer van 2022 in een spectaculaire zomertentoonstelling rond onze eigen oranje-nassau-dynastie.

gelegenheid is de 250ste verjaardag van koning willem I (1777-1843). het is niet algemeen bekend, maar voordat hij onze eerste koning werd, regeerde hij van 1802 tot 1806 over het vorstendom oranje-nassau in duitsland. voor de eerste koning van nederland begon het allemaal in fulda!

www.fulda2022.de

foto christian tech

uniquole heeft voor de tentoonstelling in fulda schitterende bruiklenen geselecteerd van o.a. de koninklijke verzamelingen, juwelenhuis mellerio, zilvermuseum schoonhoven, paleis het loo en vele kunstenaars, galleries, fotografen en ontwerpers. alle aanvragen zijn door uniquole voorbereid. het vonderau museum in fulda heeft de uiteindelijke aanvraag ingediend. met dank aan dr verse en judith mader.

nicole uniquole versterkt in haar tentoonstellingen de schoonheid van de locatie. om dit te kunnen bewerkstelligen verkent zij de locatie eerst in al haar facetten. van alle ruimtes worden foto’s gemaakt: de plafonds, wandbespanningen, lambriseringen en de vloeren. alles wordt in hoge resolutie vastgelegd. de tentoonstellingselementen, waaronder podia, tapijten, displays en tekstborden laat uniquole harmoniëren met de stijlelementen en kleurstellingen van de locatie. gedetailleerde foto’s worden artistiek bewerkt tot printbare bestanden. de cnc frees machines fabriceren alle tentoonstellingselementen tot op de mm nauwkeurig. de printers drukken het behang-, sticker- en foliemateriaal waarmee de elementen worden beplakt. zo wordt een gesamtkunstwerk gerealiseerd onder begeleiding van 1 contactpersoon per project.

bij alle tentoonstellingen kijkt uniquole in een vroeg stadium naar mogelijke samenwerkingen met designopleidingen. hoe zouden studenten zich kunnen profileren op een groots podium? kan een project worden meegenomen in het curriculum? voor de tentoonstelling in fulda is gekozen voor een intensieve samenwerking met meesteropleiding coupeur in amsterdam. de opleiding heeft onderzoek gedaan naar kostuums uit de periode 1780 – 1830. alle kostuums zijn uitgevoerd in wit zodat het perfect aansloot bij de witte kaiserzaal van het paleis. de styling is uitgevoerd door de gerenommeerde stylist maarten spruyt.

het comité van aanbeveling staat achter het inhoudelijke concept van de zomertentoonstelling ‘design & dynastie’ in 2022. uniquole dankt hen voor de betrokkenheid. het comité bestaat uit:

• dr heiko wingenfeld (burgemeester fulda)
• viktor v. herzog von ratibor und fürst von corvey, prinz zu hohenlohe-schillingfürst-breunner-enkevoirth
• h.e. mevrouw mr martine l.a. van loon-labouchere, grootmeesteres honoraire van h.m. koningin beatrix en z.m. koning willem alexander
• dr jeroen koch (auteur koning willem I biografie)
• mr frederik willem graaf van hogendorp (afstammeling van een van de grondleggers van de nederlandse monarchie die samen met koning willem I de nederlandse grondwet opstelde)
• mrs laure-isabelle mellerio (directeur en artistiek directeur van het franse juweliershuis mellerio)

foto copyright erwin olaf

‘voor het eerst in de geschiedenis is de vaste opstelling van de stijlkamers in paleis het loo in apeldoorn veranderd. voor de tentoonstelling ‘royal showpieces, een koninklijke ontmoeting met dutch design’ komen in de historische vertrekken moderne werken van nederlandse ontwerpers te hangen.’

de directie van paleis het loo heeft uniquole gevraagd een tentoonstellingsconcept te bedenken en de ontwerp te realiseren. onder de titel ‘royal showpieces, een koninklijke ontmoeting met dutch design’ werd in 5 historische vertrekken werk gepresenteerd van nederlandse ontwerpers. voor het eerst in de geschiedenis van paleis het loo werd op verzoek van uniquole afgeweken van een vaste inrichting in deze zalen.  voor het eerst kon de bezoeker nu vrij door de paleiskamers lopen en de ruimte van dichtbij ervaren.

de ‘royal showpieces’ tentoonstellingen in paleis het loo werden gebouwd onder leiding van gerrit labberton.

zomer 2014

een van de belangrijkste ingrepen van curator uniquole voor de tentoonstellingen royal showpieces in 2014-2015 was het verwijderen van de gespannen touwtjes die verhinderden dat mensen de vertrekken zouden betreden. voor het paleis was het soms even slikken maar deze exposities zijn nodig om het paleis het loo ook in de toekomst relevant te maken.

voor de soms kwetsbare vloeren van de paleiskamers is een oplossing gevonden in geprinte tapijten, ontworpen i.s.m. maarten spruyt en tsur reshef.

de door daniel marot ontworpen plafonds bestaan uit vakken met verschillende geschilderde decoraties. de tapijten weerspiegelen die plafonds, waardoor de bezoeker ziet hoe nieuw wordt geïnspireerd door oud en hoe het verleden reflecteert met het heden en andersom.
foto marjon hoogervorst

nicole uniquole selecteerde stukken uit de museumdepots die zelden voor publiek te zien zijn en combineert deze met design van nu.

met een nieuwe opstelling, museumstukken uit de depots en toevoeging van kleding, serviezen en kunstobjecten bracht uniquole een spraakmakende dialoog tot stand tussen de vorstelijke smaak van vroeger en nederlands design van nu.

voor de tentoonstellingen royal showpieces I en II kreeg uniquole veel vrijheid om gebruik te maken van de depots waar veel verborgen schatten vroegen om ontdekt te worden.

vaak is in gezelschap van conservator paul rem is letterlijk op de zolders van het paleis ‘gestruind’. uniquole is daarmee in staat gesteld unieke collecties samen te stellen voor haar tentoonstellingen in paleis het loo.

op de foto met paul rem, conservator paleis het loo.

in de vaste opstelling van paleis het loo waren alle kamers afgezet met ’touwtjes’. om de bezoeker in de tentoonstelling ‘royal showpieces’ vrij te laten dwalen door de zalen, een belangrijk punt voor uniquole, was het noodzakelijk dat deze bescherming verwijderd moest worden. om toch de historische houten vloeren te beschermen heeft uniquole is samenwerking met maarten spruyt en tsur reshef ervoor gekozen om in alle kamers vloerbedekking te leggen. maar niet zomaar vloerbedekking! in alle ruimtes is de vloerbedekking een kopie van het plafond. op basis van vele foto’s van de historische ruimtes is tot het ontwerp gekomen. in nauwe samenwerking met desso is de uiteindelijke print in wol uitgevoerd. een lust voor het oog.

verlichtingsarmaturen ‘flying candles’: ingo maurer
foto menno mulder

op verzoek van nicole uniquole bouwden florian seyd en ueli signer van the wunderkammer, in samenwerking met de bloembinders van paleis het loo (john hagen en francien huis in ’t veld), een grootse bloemeninstallatie passend bij de historische portretten en het stucwerk. het resulteerde in een in het oog springend kleurrijk bloemwerk in de veelal witte kamer.

foto marjon hoogervorst

bij iedere tentoonstelling hoort een publicatie. dat kan variëren van een kleine handout tot een omvangrijke catalogus met een beschrijving van alle objecten en essays over het betreffende onderwerp. maar natuurlijk altijd met schitterend beeldmateriaal. een voorwaarde voor een mooie aansprekende publicatie. het grafisch ontwerp en de drukwerkvoorbereiding wordt in huis verzorgd.

‘in 1660 schonk een man zijn vrouw een landgoed. ze gaf het landgoed en het bijbehorende dorp een naam, verwijzend naar haar afkomst: oranienbaum. deze vrouw, henriette catharina gravin van anhalt – dessau, prinses van oranje-nassau, was de dochter van frederik hendrik prins van oranje en gravin amalia van solms – braunfels. ze stort zich energiek op ‘haar’ oranienbaum, laat in het dorp woningen bouwen, opent een glasblazerij en brengt verder het hele gebied tot bloei. in 1693, nog voordat henriette het paleis heeft voltooid, overlijdt haar man en neemt ze zijn regeringstaken over. ze blijft zich tot haar dood in 1708 actief inzetten voor de ontwikkeling van oranienbaum. haar hele leven heeft henriette zich in dit paleis omringd met zorgvuldig gemaakte ‘schoone’ objecten en pronkstukken.’

de stichting dessau-worlitz heeft uniquole gevraagd een grote zomertentoonstelling te ontwikkelen. 53 paleiskamers zijn ingericht… meer dan 1250 m2 tentoonstellingsruimte.

aanbeveling paleis oranienbaum

een ondernemende nederlandse prinses bouwde in de gouden eeuw paleis oranienbaum. zij bracht de omgeving tot ambachtelijke en economische bloei. ze verzamelde daarnaast hoogwaardig keramiek. haar man, de vorst van anhalt dessau bracht excellent glaswerk bij elkaar.

aan de hand van de rijk gedetailleerde oranje-nassau portretten uit de collectie van de kulturstiftung dessauworlitz wordt het verhaal van prinses henriette catharina en haar liefde voor puur vakmanschap verteld.

deze dochter van amalia van solms en prins frederik hendrik spreekt zeer tot de verbeelding. zowel de portretten als de oorspronkelijke gebruiksfunctie van de ruim 50 paleiskamers fungeren als rode draad voor de inrichting van de grote zomertentoonstelling.

de paleiskamers zijn door uniquole in 2012 gevuld met een mix van ambachtelijk vervaardigde stukken zoals meubelen, sieraden, glas- en keramische gebruiksvoorwerpen, accessoires en handgemaakte couturestukken, aangevuld met diverse kunstnijverheidsobjecten en historische serviezen uit het koninklijk huisarchief.

de historie van het paleis en het tot de verbeelding sprekende verhaal van prinses henriette catharina lenen zich bij uitstek voor een unieke confrontatie tussen oud en nieuw. de historische objecten komen uit de koninklijke verzamelingen, paleis het loo en privéverzamelingen.

in dit ‘prive-appartement’ werden de volgende objecten uit de koninklijke verzamelingen getoond: zilveren reistoilet van koningin emma (1878) en de diamanthanger van koningin emma met gegraveerd portret van koning willem III, oscar massin (1879).

met de tentoonstelling ‘dutch design – huis van oranje’ staat het barokke paleis oranienbaum een half jaar in het teken van hedendaags nederlands ontwerp en mode in dialoog met historische objecten. de prachtig gerestaureerde ruimten bieden plaats aan de crème de la crème van de nederlandse ontwerp- en modewereld. koningin beatrix en president gauck openden de tentoonstelling.

er is werk te zien van prominente nederlandse vormgevers waaronder viktor & rolf, gijs bakker, hella jongerius, iris van herpen, richard hutten, ted noten, spijkers $ spijkers, marcel wanders, bernard heesen en piet-hein eek. maar ook jong, aanstormend talent krijgt een plek binnen de slotgracht van deze unieke locatie.

bij iedere tentoonstelling hoort een publicatie. dat kan variëren van een kleine handout tot een omvangrijke catalogus met een beschrijving van alle objecten en essays over het betreffende onderwerp. maar natuurlijk altijd met schitterend beeldmateriaal. een voorwaarde voor een mooie aansprekende publicatie. het grafisch ontwerp en de drukwerkvoorbereiding wordt in huis verzorgd.

de tentoonstelling ‘dutch design – huis van oranje’ in oranienbaum werd geopend door hare majesteit koningin beatrix en de duitse bondspresident joachim gauck.

in 4 maanden werd het doorgaans erg rustige oranienbaum overspoeld met meer dan 60.000 bezoekers aan de tentoonstelling.

zomer 2012

het comité van aanbeveling staat achter het inhoudelijke concept van de zomertentoonstelling ‘dutch design – huis van oranje’ in 2012. uniquole dankt hen voor de betrokkenheid. het comité bestaat uit:

• prof. dr. titus m. eliëns (vm hoofd collecties gemeentemuseum den haag, hoogleraar industriële vormgeving aan de universiteit leiden)
• christoph boninger (ontwerper)
• dr. eva maria hoyer (directeur grassi museum voor toegepaste kunst)

• prof. dr florian hufnagl (vm directeur museum neue sammlung munchen)
• prof. dr. johan ter molen (vm directeur paleis het loo bijzonder hoogleraar ‘toegepaste kunsten en kunstnijverheid’ aan de radboud universiteit nijmegen)
• prof. axel müller-schöll (professor of interior architecture burg giebichenstein university of art and design halle)
• drs. ingeborg de roode (conservator industriële vormgeving in het stedelijk museum amsterdam)

foto: fotobureau hoge noorden